Mất hóa đơn do bị cướp giật có bị xử phạt không

Trả lời công văn số 297/CT-HCQTT ngày 20/01/2017 của Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa về việc xử phạt vi phạm hành chính về hóa đơn, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:
Tại khoản 3 và khoản 4 Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính quy định những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính như sau:

“Không xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp sau đây:
...
3. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất ngờ;
4. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất khả kháng;”

Tại khoản 4 Điều 3 Nghị định số 49/2016/NĐ-CP ngày 27/05/2016 của Chính phủ quy định bổ sung điểm g vào Khoản 3 Điều 38 Nghị định số 109/2013/NĐ-CP ngày 24/09/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực quản lý giá, phí, lệ phí, hóa đơn như sau:
“3. Phạt tiền từ 4.000.000 đồng đến 8.000.000 đồng đối với một trong các hành vi:
…
g) Làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã phát hành nhưng chưa lập hoặc hóa đơn đã lập (liên giao cho khách hàng) nhưng khách hàng chưa nhận được hóa đơn hoặc hóa đơn đã lập theo bảng kê bán lẻ hàng hóa, dịch vụ; trừ trường hợp mất, cháy, hỏng hóa đơn do thiên tai, hỏa hoạn hoặc do sự kiện bất ngờ, sự kiện bất khả kháng khác thì không bị xử phạt tiền.”

Căn cứ quy định trên, trường hợp Tổng công ty Cổ phần Miền Trung, mã số thuế 2800976203, gửi báo cáo tới Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa về việc mất hóa đơn liên 2 đã lập của số hóa đơn 0000286, mẫu số 01GTKT3/001, ký hiệu AA/15P, lý do mất hóa đơn là bị cướp túi xách trong đó có liên 2 hóa đơn nêu trên vào ngày 08/01/2017, hồ sơ gửi kèm theo gồm đơn trình báo và xác nhận của Phó trưởng Công an xã Yên Phong, huyện Yên Định, tỉnh Thanh Hóa, đề nghị Cục trưởng Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa căn cứ vào tình hình thực tế về việc Tổng công ty cổ phần Miền Trung đã kê khai thuế đối với hóa đơn bị mất nêu trên chưa, sự tuân thủ pháp luật thuế của đơn vị để xem xét không xử phạt tiền đối với hành vi làm mất hóa đơn của đơn vị.

Tổng cục Thuế có ý kiến để Cục Thuế tỉnh Thanh Hóa biết./.

Trả lời công văn số 2723/CT-HCAC ngày 21/0/2015 của Cục Thuế tỉnh Ninh Thuận về xử phạt vi phạm hành chính đối với hành vi làm mất hóa đơn, Tổng cục Thuế có ý kiến như sau:

Căn cứ Luật xử lý vi phạm hành chính số 15/2012/QH13 ngày 20/6/2012, quy định:
- Tại khoản 4 Điều 11 quy định về những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính: "Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất khả kháng
- Tại khoản 14, Điều 2 giải thích từ ngữ:
"Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép".

* Tại khoản 4a Điều 11 Thông tư số 10/2014/TT-BTC ngày 17/1/2014 của Bộ Tài chính nêu trên hướng dẫn:

"4. Phạt tiền 10.000.000 đồng đến 20.000.000 đồng đối với một trong các hành vi:

a) Làm mất, cháy, hỏng hóa đơn đã phát hành nhưng chưa lập hoặc hóa đơn đã lập (liên giao cho khách hàng) nhưng khách hàng chưa nhận được hóa đơn khi hóa đơn chưa đến thời gian lưu trữ, trừ trường hợp mất, cháy, hỏng hóa đơn do thiên tai, hỏa hoạn. Trường hợp mất, cháy, hỏng hóa đơn, trừ liên giao cho khách hàng, trong thời gian lưu trữ thì xử phạt theo pháp luật về kế toán.

Trường hợp người bán tìm lại được hóa đơn đã mất (liên giao cho khách hàng) khi cơ quan thuế chưa ban hành quyết định xử phạt thì người bán không bị phạt tiền.

Trường hợp người bán làm mất, cháy, hỏng các liên hóa đơn đã lập sai và đã xoá bỏ (người bán đã lập hóa đơn khác thay thế cho các hóa đơn đã lập sự và đã xoá bỏ) thì người bán bị phạt cảnh cáo.

Trường hợp trong cùng một thời điểm, tổ chức, cá nhân thông báo mất nhiều số hóa đơn cho cơ quan thuế nhưng cơ quan thuế đủ căn cứ xác định tổ chức, cá nhân gộp nhiều lần mất hóa đơn để báo cáo cơ quan thuế thì xử phạt theo từng lần mất hóa đơn.

Trường hợp mất, cháy, hỏng hóa đơn đã lập (liên giao cho khách hàng) có liên quan đến bên thứ ba, bên thứ ba do người bán thuê thì xử phạt người bán theo quy định tại điểm này".

Tại khoản 2 Điều 24 Thông tư số 39/2014/TT-BTC ngày 31/3/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn:

“24. Xử lý trong trường hợp mất, cháy, hỏng hóa đơn:
…
2. Trường hợp khi bán hàng hóa, dịch vụ người bán đã lập hóa đơn theo đúng quy định nhưng sau đó người bán hoặc người mua làm mất, cháy, hỏng liên 2 hóa đơn bản gốc đã lập thì người bán và người mua lập biên bản ghi nhận sự việc, trong biên bản ghi rõ liên 1 của hóa đơn người bán hàng khai, nộp thuế trong tháng nào, ký và ghi rõ họ tên của người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền), đóng dấu (nếu có) trên biên bản và người bán sao chụp liên 1 của hóa đơn, ký xác nhận của người đại diện theo pháp luật và đóng dấu trên bản sao hóa đơn để giao cho người mua.

Người mua được sử dụng hóa đơn bản sao có ký xác nhận, đóng dấu (nếu có) của người bán kèm theo biên bản về việc mất, cháy, hỏng liên 2 hóa đơn để làm chứng từ kế toán và kê khai thuế.
Người bán và người mua phải chịu trách nhiệm về tính chính xác của việc mất, cháy, hỏng hóa đơn.

Tại điểm d khoản 1 và khoản 2 Điều 21 Thông tư số 39/2014/TT-BTC ngày 31/3/2014 của Bộ Tài chính hướng dẫn:

"Điều 21. Xử lý hóa đơn trong các trường hợp không tiếp tục sử dụng
1. Tổ chức, hộ, cá nhân thông báo với cơ quan thuế hóa đơn không tiếp tục sử dụng trong các trường hợp sau:
d) Hóa đơn mất, cháy, hỏng theo hướng dẫn tại Điều 24 Thông tư này".
2. Cơ quan thuế quản lý trực tiếp có trách nhiệm thông báo hết giá trị sử dụng của các hóa đơn sau:
Hóa đơn không tiếp tục sử dụng do tổ chức, hộ, cá nhân thông báo với cơ quan thuế thuộc các trường hợp nêu tại khoản 1 Điều này".

Căn cứ các quy định và hướng dẫn trên, trường hợp Công ty TNHH Thương mại Hoàn Cầu làm mất 15 tờ hóa đơn GTGT (liên 2: giao khách hàng) khi nhân viên của Công ty trên đường đi giao hóa đơn cho khách hàng bị cướp giật túi xách, có trình báo công an phường và được công an phường Văn Hải (thành phố Phan Rang- Tháp Chàm) xác nhận thì đề nghị Cục Thuế tỉnh Ninh Thuận làm rõ liên 1 của các số hóa đơn này đã kê khai, nộp thuế chưa. Cơ quan thuế quản lý trực tiếp đã thông báo hết giá trị sử dụng hóa đơn của các liên hóa đơn bị mất hay chưa. Nếu. qua kiểm tra, xác minh không có gian lận, doanh nghiệp đã kê khai, nộp thuế đối với hóa đơn đã lập bị mất thì thống nhất với ý kiến xử lý của Cục Thuế tỉnh Ninh Thuận tại công văn số 2723/CT-HCAC ngày 21/0/2015, không xử phạt vi phạm hành chính.
Tổng cục Thuế trả lời để Cục Thuế tỉnh Ninh Thuận biết./